Kat İrtifakı Nedir?
Tapu çeşitlerinden biri olarak kat irtifakı, inşaat hâlinde veya almayı düşündüğün ve proje yapım sürecinde olan arsa üzerindeki daireye düşen arsa payı anlamında kullanılan bir kavramdır. Dolayısıyla “Kat irtifakı nedir?” sorusuna başka bir deyişle, inşaata yönelik mülkiyet hakkı olarak cevap verilebilir. Yani yapım aşamasında olan binada hak sahibi olduğunu belirtir. Örneğin, projesi hazır, onay almış ve inşaat sürecine girmiş bir binadan daire almak istediğini varsayalım. Bu noktada sana direkt olarak dairenin tapusu verilmez yalnızca belirli bir pay alırsın. İşte, bu payı belirten resmî belge, kat irtifakıdır.Kat İrtifakı Tapusu Nedir?
Henüz yapılmamış ya da inşaat hâlinde olan bir yapı üzerinde hak iddia edebilmek için öncelikle Tapu ve Kadastro Müdürlüğü’ne başvuru yaparak kat irtifakı tapusu alman gerekir. Kat irtifakı tapusunda mülkiyet hakkı olan kişilerin yapının bağımsız bölümlerindeki arsa payları yer alır.Kat Mülkiyeti Nedir?
Kat mülkiyeti ne demek sorusunu; 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununa göre cevaplandıralım. Kat mülkiyeti, hak sahibinin taşınmazın bağımsız bölümlerinde hem mülkiyet hem de kullanım hakkının olmasıdır. Kat mülkiyetinin bir nevi ispat belgesi olduğunu söylemek mümkün. Kat mülkiyeti, bütün hak sahiplerinin tamamlanmış yapıdaki haklarını resmiyete döker yani yasal bir zemin kazanır. Bu sayede hak sahipleri yapıdaki diğer maliklerden bağımsız olarak taşınmazını satma, kiralama ve ipotekleme hakkına sahip olur. Daire, ofis, depo, dükkân, mağaza gibi taşınmazlara verilir. İskân aldıktan sonra kat irtifakının mutlaka kat mülkiyetine çevrilmesi gerekir. Kat mülkiyeti zorunlu olduğu için kat mülkiyetli olmayan ev ve binalar cezai yaptırımlarla karşılaşır.Kat Mülkiyeti Nasıl Alınır?
Müteahhitler öncelikle iskân ruhsatı için başvuru yapar sonrasında da kat irtifakını kat mülkiyetine çevirmek dilekçe verir. Belediye yetkilileri tarafından binanın kontrolü yapıldıktan sonra iskân verilir. Binanın yalnızca bir bölümü için kat mülkiyeti kurulamadığı için irtifak hakkında sahip olan tüm maliklerin onayı gerekir. Bir anlaşmazlık olması durumunda sorunun ortadan kalkması için mahkemeye başvurabilirsin. Tüm malikler kat mülkiyetine geçiş için ortak karara varırsa Tapu ve Kadastro Müdürlüğüne başvuru yaparak kat mülkiyet tapusu (yapı kullanım izni belgesi) alabilirsin. Tapu harcı hesaplama sayfamızdan tapu harcı hakkında merak ettiklerini de öğrenebilirsin.Kat İrtifakı ve Kat Mülkiyeti Farkı Nedir? Neden Gereklidir?
Kat irtifakı kat mülkiyeti farklarını şu şekilde sıralayabiliriz.
- İskân belgesi kat irtifakı ve kat mülkiyet arasındaki en önemli farklardan biridir.- Kat irtifaklı yapılarda olmayan kullanım izni, kat mülkiyetine geçiş işlemleri için önemli şartlar arasında yer alır.
- Kat irtifaklı yapılarda geçerli olan “arsa” niteliği kalkar ve kat mülkiyetine geçiş ile birlikte bağımsız bölümlerin tapudaki niteliği, “bina” olur.
- Yapının inşaatı tamamlandıktan sonra kat mülkiyetine başvuru yapıldığı için yapının projeye uygun inşa edilmeme riski ortadan kalkar. Kat irtifaklı binalarda ise kat mülkiyetine geçişi engelleyecek proje hataları olabilir. Bu durum konut kredisi alırken problem çıkarır.
- Kat irtifaklı yapılarda arsa payı üzerinden hak verilirken kat mülkiyetli yapılarda tapu sahipleri bağımsız bölümlerde hak sahibi olur.
- Bir konut satın almak istiyorsan “Kat irtifakı olan daireyi alabilir miyim?” diye düşünüyor olabilirsin. Bankalar, kat irtifakı olan dairelere konut kredisi vermek istemezken kat mülkiyeti tapusu olan, yaş, güvenlik gibi kriterleri de karşılayan dairelere konut kredisi vermektedir.